فولاد زنگ نزن ، انواع و خواص

فولاد زنگ نزن که به عنوان Stainless Steel شناخته می‌شود . نوعی آلیاژ آهن با حداقل 10.5 درصد کروم است. علت کروم به کار رفته در این فولاد این است که از خوردگی و زنگ زدگی فولاد جلوگیری شود. نکته قابل توجه اینجاست که با بیشتر شدن مقدار کروم، افزایش مقاومت در برابر خوردگی این فولاد نیز بیشتر می‌شود.

به طور کلی محتوای کروم در این محصول حدود ۱۲ تا ۲۰ درصد است. علاوه بر کروم، این نوع فولاد حاوی مقادیری کربن، سیلیسیم و منگنز است که باعث می‌شوند فولاد زنگ نزن خواص عالی داشته باشد. عناصر دیگری مانند نیکل و مولیبدن برای افزودن سایر عناصر مانند شکل‌پذیری خوب و افزایش مقاومت در برابر خوردگی به این محصول اضافه می‌شود.

قابلیت بازیافت این محصول

بازیافت فلزات به عنوان یک فرصت تجاری سودآور در نظر گرفته می‌شود .  چرا که فولاد یک کالای جهانی است و تقاضا برای آن به اندازه کافی وجود دارد. بسیاری از فلزات می‌توانند به طور مکرر بازیافت شوند بدون اینکه در خواص آن‌ها تغییری ایجاد شود.

فولاد زنگ نزن هم یکی از انواع فلزاتی است که غیر قابل تجزیه و ۱۰۰٪ قابل بازیافت است.امروزه تقاضا برای این محصول در حال افزایش است . قابلیت بازیافت باعث پیدایش طرفداران زیادی برای این محصول گردیده است .

بادوام بودن این محصول

به دلیل خواص مکانیکی و مقاومت به خوردگی بسیار عالی این محصول برای کاربردهای بی شماری در صنایع مطلوب است . زیرا در صورت استفاده از این فولاد هزینه‌های تعمیر و نگهداری پایین‌ و عمر فولاد طولانی می‌گردد .

آیا فولاد زنگ نزن برای سلامتی انسان مضر است ؟

به راحتی تمیز می‌شود و به سادگی باکتری تولید نمی‌کند؛ بنا بر این، از آن به طور گسترده‌ای در صنعت مواد غذایی و دارویی استفاده می‌شود.همان‌طور که گفته شد فولاد زنگ نزن ، ۱۰۰٪ قابل بازیافت است و در واقع می‌توان گفت که دوستدار محیط زیست است. یک واقعیت مهم که باید به آن توجه داشت این است که این محصول در محیط باقی نمی‌ماند و تجزیه می‌شود؛ بنا بر این می‌توان نتیجه گرفت که هیچ خطری برای انسان و حیوانات ایجاد نخواهد کرد.

صرفه ی اقتصادی این محصول

این محصول نه تنها یک انتخاب مناسبی برای محیط زیست است، بلکه از نظر اقتصادی هم کاملا مقرون به صرفه است. اگر گرید صحیح فولاد زنگ نزن برای کاربرد مطلوب انتخاب شود، می‌تواند دوام آن تا زمان اتمام عمر پروژه ادامه یابد و در طول عمر خود، باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های نگهداری و همچنین هزینه‌های بازرسی می‌شود.

این نوع فولاد، به دلیل خواص ماندگاری بالا، در بدترین شرایط می‌تواند شکل اصلی خود را حفظ کند.برخی ویژگی‌های مقاومت فولاد زنگ نزن مانند مقاومت در برابر خوردگی، رنگ‌آمیزی و همچنین نگهداری ساده، آن را به ماده‌ای ایده‌آل برای بسیاری از کاربردها تبدیل کرده است.

انواع فولاد زنگ نزن

فولاد زنگ نزن آستنیتی (سری ۲۰۰ و ۳۰۰)

فولادهای زنگ نزن Ferritic (سری 400)

فولاد زنگ نزن مارتنزیتی (سری ۴۰۰ و ۵۰۰)

آلیاژهای دوبلکس

فولاد زنگ نزن رسوب سختی (Precipitation-Hardening or PH)

فولاد ضدزنگ به دلیل ویژگی غیر فعال شدن خود با محیط می‌تواند مقاومت بسیار خوبی دربرابر خوردگی از خود نشان دهند. این فولادها به دلیل شکل گرفتن یک لایه غیرفعال بر روی سطح‌شان که به شدت به ماده زیرین پیوند خورده‌است و از تماس بیشتر ماده به محیط اطراف جلوگیری می‌کند، چنین ویژگی‌ای دارند.

فولادهای ضد زنگ آستنیتی

فولادهای ضد زنگ آستنیتی، رایج‌ترین فولادهای ضد زنگ هستند که حاوی حداقل ۱۶٪ کروم هستند. این مقدار از کروم موجود در این نوع فولاد، آن را به یک گزینه مناسب برای ویژگی مانند مقاومت در برابر خوردگی تبدیل می‌کند. فولادهای ضدزنگ آستینی حاوی زیر ساختاری هستند که از اضافه شدن نیکل، منگنز و نیتروژن حاصل شده است.

نکته قابل توجه اینجاست که با عملیات حرارتی نمی‌توان این نوع فولاد را سخت کرد؛ زیرا آن‌ها در هر دما ساختار یکسانی دارند. علاوه بر این، ساختار آستنیتی آن‌ها شکل پذیری و قابلیت جوشکاری بسیار خوبی به آن‌ها می‌دهد.

گریدهای فولاد زنگ نزن آستنیتی

• گرید ۲۰۰ آلیاژهایی متشکل از کروم، منگنز و نیکل هستند که البته بیشتر از منگنز و نیتروژن تشکیل شده‌اند. این گرید به دلیل نیتروژن موجود در آن ۵۰ درصد بیشتر از گرید ۳۰۰، دارای مقاومت تسلیمی است.به عنوان مثال: نوع ۲۰۱ طی فرآیند نورد سرد، قابل سخت شدن است. بد نیست بدانید که با کاهش میزان نیکل و افزایش منگنز، مقاومت آن در برابر خوردگی کاهش می‌یابد.

• گرید ۳۰۰ از آلیاژهای کروم و نیکل تشکیل شده است و به عنوان پُرکاربردترین گرید این نوع فولاد شناخته می‌شود. نوع ۳۰۴ این گرید، کارائی فوق‌العاده‌ای دارد و با ترکیب ۱۸/۸ و ۱۸/۱۰ شناخته می‌شود. این نامگذاری به این دلیل است که دارای ۱۸٪ کروم و ۸٪ یا ۱۰٪ نیکل است.

البته نوع دیگری از فولاد زنگ نزن با نام ۳۱۶ وجود دارد که نسبت به ۳۰۴، کاربردهای خاص و متفاوتی دارد. فولاد زنگ نزن گرید ۳۰۴، به عنوان متداول‌ترین نوع فولاد زنگ نزن آستنیتی شناخته می‌شود و حاوی مقادیر نیکل (بین ۸ تا ۱۰.۵ درصد وزن فولاد) و کروم (بین ۱۸ تا ۲۰ درصد وزن فولاد) می‌باشد. این در حالی است که فولادهای ضد زنگ ۳۱۶ نیز همانند گرید ۳۰۴، حاوی مقادیر بالای کروم و نیکل می‌باشند. همچنین حاوی سیلیکون، منگنز و کربن هستند و ترکیب عمده‌ی آن‌ها آهن است.

فولادهای ضد زنگ Ferritic (سری 400)

سری ۴۰۰ این محصول دارای ۱۰.۵ تا ۲۷٪ کروم و محتوای قابل توجهی نیکل هستند که مقاومت آن‌ها را در برابر خوردگی کاهش می‌دهد. فولادهای زنگ نزن فریتی مغناطیسی هستند و گریدهای آن‌ شامل ۴۳۰ و ۴۳۴ است.

بسیاری از افراد در مورد مغناطیسی بودن یا نبودن فولاد زنگ نزن سوال می‌پرسند، درپاسخ باید به این سوال باید بگوییم که برخی آلیاژهای فولاد زنگ نزن مغناطیسی هستند و مغناطیسی بودن آن‌ها به این معناست که در این نوع فولاد، حتما آهن وجود داشته باشد و از نوع ضد زنگ فریتی یا مارتنزیتی باشد.

فولاد زنگ نزن مارتنزیتی (سری ۴۰۰ و ۵۰۰)

فولاد زنگ نزن مارتنزیتی سری ۴۰۰ و ۵۰۰ بیشترین میزان سختی را دارند. این نوع فولا مغناطیسی است و با ترکیبی از عملیات نورد سرد و عملیات حرارتی (نورد گرم) قابل سخت شدن است. آلیاژهای مارتنزیتی حاوی ۱۲ تا ۱۴ درصد کروم، ۰.۲ تا ۱ درصد مولیبدن و مقدار قابل توجهی نیکل هستند. مقاومت آن‌ها در برابر خوردگی کمتر از آلیاژهای آستنیتی یا فریتی است، اما با عملیات حرارتی، سختی این فولاد افزایش می‌یابد.

درک همین تفاوت‌ها باعث شده که جوشکاری فولاد زنگ نزن ، به روش‌های مختلفی انجام شود. به عنوان مثال، جوشکاری فولادهای ضد زنگ مارتنزیتی، به علت محتوای کربن بالاتر نسبت به فِریتی و آستنیتی، دشوارتر است. مقادیر بالای کربن به همراه سایر عناصر آلیاژی موجود در فولادهای ضد زنگ، احتمال تشکیلِ ریزساختاری شکننده را افزایش می‌دهند. این امر می‌تواند منجر به ایجاد ترک‌های جوش شود.

فولاد زنگ نزن رسوب سختی (Precipitation-Hardening or PH)

فولادهای ضد زنگ PH حاوی حدود 17٪ کروم و 4٪ نیکل هستند. عملیات حرارتی باعث تقویت فولادهای PH در سطوح بالا می‌شود. این فولادها می‌توانند با افزودن عناصری مانند مس، نیوبیوم و آلومینیوم به فولاد، مقاومت بسیار بالایی داشته باشند. البته درجات آلومینیوم متفاوت هستند و هر کدام برای کاربردهای خاصی انتخاب می‌شوند.

آلیاژهای دوبلکس

از مهمترین خصوصیات آلیاژهای دوبلکس می‌توان به این مورد اشاره کرد که در برابر ترک خوردگی و تنش مقاوم هستند. همان‌طور که از نام آن مشخص است، فولادهای ضد زنگ دوبلکس ترکیبی از  چند نوع آلیاژ ۱۹ تا ۲۸٪ کروم، ۰ تا ۵٪ مولیبدن و ۵ تا ۷٪ نیکل هستند.

گروه صنعتی فولاد کاران از سال ۱۳۷۰فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است . تلاش مجموعه فولادکاران در این مدت در جهت رضایتمندی و تامین دقیق سفارشات معطوف بوده است.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://www.instagram.com/folad_karan_tehran
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk
آپارات: https://www.aparat.com/FuladKaran