سندبلاست، یکی از روش‌های مؤثر برای زدودن زنگ آهن از قطعات فولادی است. در این روش، با استفاده از دستگاهی به نام سندبلاستر، جریان هوا، ذرات سنگین و ریزی را به سمت قطعه فلزی هدایت می‌کند. این ذرات شامل خرده‌ها، شیارها، پودرها و یا ترک های سخت هستند که توسط هوا به سمت سطح فلزی پرتاب می‌شوند.
این ذرات با برخورد با سطح فلزی، زنگ و لایه‌های اکسیدی را از بین می‌برند و سطح فلزی را تمیز می‌کنند. همچنین، این فرآیند می‌تواند به عنوان یک روش پیش‌آماده‌سازی سطح برای روش‌های پوشش‌دهی مانند رنگ‌آمیزی و روکش‌دهی استفاده شود.
سندبلاست به عنوان یک روش قوی و کارآمد برای حذف زنگ آهن مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما باید توجه داشت که این فرآیند ممکن است باعث تغییرات در سطح فلزی شود. لذا در صورت نیاز، باید پس از عملیات سندبلاست، اقدام به مراحل محافظتی مانند روکش‌دهی و ضدزنگ‌سازی کنید.
مقاطع آهنی در تماس با هوا و رطوبت، اکسید می‌شوند و خوردگی ممکن است رخ دهد. استفاده از روش‌هایی مانند سندبلاست برای حذف زنگ آهن و خوردگی، کمک می‌کند تا سطح فلزی تمیز شود و کارایی آن حفظ شود.
سندبلاست آهن
سندبلاست فرآیندی که طی آن ماسه یا مواد ساینده، با فشار به سطح دارای زنگ‌زدگی پاشیده می‌شود. و خوردگی را از سطح فلزی جدا می‌نماید. به دلیل استفاده از ماسه در این فرایند، به آن شن زنی یا شن پاشی نیز گفته می‌شود. سندبلاست آهن را با نام‌های سمپلاس آهن و سندپلاست آهن نیز شنیده باشید. عبارت درست در زبان انگلیسی sand blast یا سندبلاست است.
نه تنها آلودگی‌ها و خوردگی‌های سطح آهنی را از بین می‌برد. بلکه آن را برای رنگ و یا هر نوع پوشش دیگر محیا می‌کند. ماسه مصرفی در سندبلاست در سه سطح با سختی بالا، متوسط و پایین مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرکدام از این موارد، تاثیر متفاوتی بر سطح فلزی دارند.
انواع سندبلاست آهن
سندبلاست را می‌توان با توجه به نیروی هدایت کننده ذرات ساینده به سطح فلزات، نوع ساینده و خشک و مرطوب بودن ذراتی که به سطوح پاشیده می‌شوند، در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار داد.
متداول‌ترین انواع سندبلاست فلزات که ممکن است نام آن‌ها را شنیده باشید عبارتند از:
- سند بلاست با فشار هوا یا ایربلاست (air blast)
- سندبلاست مرطوب یا وت بلاست (wet blast)
در ایربلاست از نیروی حاصل از هوای فشرده‌ای کمپرسور و قابل تنظیم استفاده می گردد. و ذرات را به سطح هدف شلیک می‌کند. در سندبلاست مرطوب، ذرات ساینده با آب مخلوط و دوغاب تشکیل می‌شود.
این دوغاب با استفاده از فشار هوا، به سطح پاشیده می‌شود. در این روش، آب را به دو صورت می‌توان به ماده ساینده اضافه کرد، یا در داخل دیگ و یا اینکه در نزدیکی خروجی نازل. دلیل استفاده از روش‌های مختلف، وجود سطوح مختلف با عیوب متفاوت است که متناسب با آن‌ها یکی از روش‌های پیشتر گفته شده را می‌توان برگزید.
انواع ساینده در فرایند سندبلاست آهن
انواع ساینده های متداول مورد استفاده در انجام سند بلاست اهن شامل موارد زیر می‌شود. با توجه به جنس و ضخامت سطحی که قرار است سندبلاست بر روی آن اعمال شود، میزان و عمق پرداخت و بسیاری عوامل دیگر، می‌توان هر یک از این ساینده‌ها را انتخاب نمود. ابعاد، سختی و شکل ذرات ساینده، بر روی نتیجه نهایی کار بسیار تاثیرگذار است. بنابراین در انتخاب ذرات ساینده در فرایند سندبلاست باید دقت نمود.
ماسه سیلیس
قدیمی ترین ماسه سندبلاست، ماسه سیلیکا یا ماسه سیلیسی است. نکته‌ای که در استفاده از ماسه سیلیسی وجود دارد این است که امکان استفاده دوباره از آن برای انجام سندبلاست فراهم نیست.
از معایب ماسه سیلیسی نیز می‌توان به سمی بودن ذرات معلق در هوا در حین فرایند سند بلاست با این نوع ساینده اشاره نمود.
ماسه گارنت
این ماسه گران‌تر از ماسه سیلیسی است. گرد و خاکی که در اثر استفاده از این ماسه ایجاد می‌شود کمتر بوده و خطرات کمتری برای افراد دارد.
سرباره ذغال سنگ
میزان سیلیس موجود در سرباره ذغال سنگ زیاد نیست. اما آلاینده‌های دیگری را در هوا آزاد می‌کند که ممکن است خطرساز باشد.
ساچمه‌های فلزی
ساچمه های فولادی و چدنی کروی یا شکسته در فرایند سندبلاست مورد استفاده قرار گیرد. هرچند که در صورت استفاده از این نوع ساینده‌ها در بسیاری موارد به آن شات بلاست می گویند. اما در برخی منابع نیز آن را در دسته سندبلاست قرار می‌دهند. این مواد ساینده قابلیت بازیافت دارند و می‌توان آن‌ها را جمع‌آوری کرده و دوباره استفاده نمود.
آلومینا و کاربید سیلیسیم
کاربید سیلیسیم و آلومینا، از انواع ساینده هایی هستند که طول عمر بالایی دارند. این مواد، علاوه بر سندبلاست اهن، برای سطوح از جنس‌های دیگر مانند شیشه نیز استفاده می‌شوند.
تجهیزات مورد نیاز برای سندبلاست
تجهیزات مورد مصرف در سند بلاست آهن پیچیده و خیلی زیاد نیست. همین موضوع موجب سهولت این روش در مقایسه با برخی روش‌های دیگر آماده سازی سطوح می باشد. تجهیزات سندبلاست در حالت کلی شامل موارد زیر می‌شود:
کمپرسور هوا
کمپرسور، هوای با فشار را برای پاشش مواد به سطوح تامین می نماید.
دیگ سند بلاست
دیگ سند بلاست درواقع به محفظه نگه‌دارنده مواد ساینده اشاره دارد. این محفظه در ظرقیت‌های مختلفی در بازار موجود است.
شلنگ
شلنگ، رابطی بین دیگ و نازل محسوب می‌شود و این دو را به هم متصل می‌کند.
نازل
خروج مواد ساینده از نازل صورت می‌گیرد.
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد، در انجام سند بلاست باید جنبه ایمنی کار را در نظر گرفت و تجهیزات ایمنی را نیز تهیه نمود. تجهیزات ایمنی مورد نیاز برای اپراتور سندبلاست شامل ماسک، دستکش و لباس مخصوص کار، عینک مخصوص می‌شود. البته باید گفت در مواردی که از ساینده‌های سمی مانند ماسه سیلیس استفاده می‌شود، باید دستگاه تنفسی را نیز تهیه نمود.
کاربرد سندبلاست فلزات
سندبلاست فلزات در موارد مختلفی کاربرد دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای این فرآیند عبارتند از:
- رفع زنگ زدگی آهن
- آماده سازی سطح، پیش از اعمال انواع پوشش لوله اسپیرال
- رفع آلودگی‌های سطحی
- آماده سازی سطوح برای انجام پوشش دهی و رنگ کاری
- از بین بردن لایه‌های اکسیدی روی سطح ورق گرم یا ورق سیاه
- آماده سازی سطوح جهت انجام روکش دهی
- آماده سازی سطوح، پیش از انجام جوشکاری
علاوه بر مواردی که برای کاربرد سندبلاست فلزات بیان شد، سندبلاست برای غیرفلزات نیز کاربردهای مختلفی دارد. برخی از کاربردهای سندبلاست برای غیرفلزات شامل موارد زیر می‌شود:
- تمیزکای سطوح بتنی، سنگ و یا آجر در نمای ساختمان‌ها
- انجام حکاکی بر روی سطح شیشه، سنگ، فلزات و …
- مات کردن شیشه و ایجاد طرح بر روی آن
- تمیزکاری سطوح چوبی
مزایای سندبلاست
برخی مزایای سندبلاست آهن شامل موارد زیر می‌شود:
- سرعت اجرای بالا
- قابل انجام بر روی طیف گسترده ای از سطوح
- قابل حمل بودن تجهیزات آن
- سازگاری با محیط زیست
- قابلیت تمیزکاری نقاط دور از دسترس
- عدم نیاز به تعداد اپراتور زیاد
معایب سند بلاست
هر فرایندی که انجام می‌شود ممکن است در کنار مزایا، معایبی نیز داشته باشد. باید با توجه به شرایط کاری و بسیاری عوامل دیگر، سنجید و روش مناسب را برای پروژه خود انتخاب نمود. معایب روش سند بلاست در آماده‌سازی سطوح در موارد زیر خلاصه می‌شود:
- در قطعات با ضخامت پایین ممکن است مشکل ساز باشد و بهتر است که استفاده نشود.
- برخی از ساینده‌های مورد استفاده در این روش سمی بوده و در صورت عدم رعایت نکات ایمنی، امکان ابتلا به بیماری‌های تنفسی وجود دارد.
- برخورد ساینده‌ها با فشار بالا، احتمال آسب دیدگی اپراتور را افزایش می‌دهد.
نکاتی مهم در سند بلاست آهن
نکات مورد توجه در فرایند سندبلاست شامل موارد زیر می‌شود:
انتخاب ماسه سندبلاست
یکی از مهم‌ترین مواردی که باید در سندبلاست آهن مد نظر قرار داد، انتخاب ماده ساینده است. ماده ساینده برای سندبلاست باید از نظر سایز و شکل یکنواخت باشد. همچنین این مواد باید متناسب با سطحی که قرار است تمیز شود، انتخاب شود و ناخالصی نباید داشته باشد.
نکات خرید دستگاه سندبلاست
برای خرید دستگاه سندبلاست باید به نکاتی مانند فشار کاری و حجم هوادهی کمپرسور، اندازه دیگ، شلنگ و نوع نازل توجه نمود. همه این موارد باید متناسب با حجم کار شما و کیفیتی که می‌خواهید دریافت کنید، باشد. اگر به این فاکتورها توجه نگردد احتمال آسیب به سطوح وجود دارد. باید درنظر بگیریم که قرار است بر روی چه سطحی و تا چه حد لایه‌برداری صورت گیرد. در مواردی که نیاز به لایه‌برداری عمیق باشد، بهتر است که از ساینده های سخت تر با فشار بالاتر استفاده شود.
عوامل موثر بر کیفیت سندبلاست
عوامل بسیاری ممکن است که کیفیت سند بلاست را تحت تاثیر قرار دهند. برخی از این موارد عبارتند از:
- میزان فشار هوا
- طول نازل
- مشخصات ساینده (ابعاد، جنس، شکل، میزان سختی)
- دستگاه سند بلاست
- اپراتور
- روش سندبلاست
عوامل موثر بر قیمت سندبلاست آهن
عوامل بسیاری هستند که قیمت سندبلاست فلزات را تحت تاثیر قرار می‌دهند. ازجمله این موارد می‌توان به مواد و تجهیزات مورد استفاده مانند نوع ماسه، حجم کپرسور و سایز آن، حجم کار، نوع قطعه‌ای که باید سندبلاست شود و ابعاد آن اشاره نمود.
گروه صنعتی فولاد کاران از سال ۱۳۷۰فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است . تلاش مجموعه فولادکاران در این مدت در جهت رضایتمندی و تامین دقیق سفارشات معطوف بوده است.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://www.instagram.com/folad_karan_tehran
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk
