ورق فولادی گرم، یکی از محصولات پرکاربرد در صنعت فولاد است. این ورق‌ها از طریق فرآیند رول‌کردن با دمای بالا تولید می‌شوند و دارای خواص مسطح سازی و برشی مناسبی هستند که باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی فرآیند ساخت می‌شود. ورق فولادی گرم به دلیل ویژگی‌های ساخت، آلیاژ و مشخصات ظاهری، به انواع گوناگونی تقسیم می‌شود. هر نوع از این ورق‌ها، دارای کارایی و کاربردهای متفاوتی هستند و در سایزها و ابعاد مختلفی تولید و عرضه می‌شوند.
یکی از انواع ورق فولادی گرم، ورق گرم سیاه است. این نوع ورق، پس از رول‌کردن و شکل‌دهی، بدون آهنگری و فرآیند گالوانیزه شدن تولید می‌شود. این ورق‌ها، برای استفاده در صنایع ساختمانی و لوله‌سازی مناسب هستند. ورق گرم روغنی، نوع دیگری از ورق فولادی گرم است. این نوع ورق، پس از فرآیند رول‌کردن، با روغن پوشش داده می‌شود تا در برابر خوردگی و هوای مرطوب بهتر مقاومت کند. این ورق‌ها، عمدتاً در صنایع لوله‌سازی و حمل و نقل استفاده می‌شوند.
ورق فولادی گرم گالوانیزه، نوع دیگری از ورق فولادی گرم است که پس از رول‌کردن، با فرآیند گالوانیزه شدن پوشش داده می‌شود تا در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت کند. این ورق‌ها، عمدتاً در صنایع ساختمانی و خودروسازی استفاده می‌شوند. همچنین، ورق فولادی گرم به دلیل مقاومت بالای آن در برابر حرارت، در صنایعی که با انواع مختلف حرارت سر و کار دارند، همچون صنعت دریایی و فضایی نیز استفاده می‌شود. در کل، ورق فولادی گرم به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد و کاربردهای گوناگونی که دارد، یکی از محصولات پرکاربرد و حیاتی در صنعت فولاد است.
تعریف ورق گرم (سیاه)
ورق گرم، یکی از محصولات فولادی معروف است که با استفاده از روش نورد گرم و عبور از کوره‌های با درجه حرارت بالا ساخته می‌شود. فرآیند تولید این ورق، با فرآیند تولید ورق سرد (روغنی) متفاوت است. در این روش، شمش‌های فولادی به صورت اسلب یا تختال وارد خط تولید نورد گرم می‌شوند و با افزایش دما تا ۱۱۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد، بسیار منعطف و قابل شکل‌دهی می‌شوند. سپس، از غلطک‌های مختلفی عبور می‌کنند تا به ضخامت مورد نظر برسند. لازم به ذکر است که ورق‌های گرم به دلیل گرم‌شدن شدید و خنک شدن ناگهانی، ظاهری مات و جنسیتی خشن پیدا می‌کنند. به همین خاطر، از ورق‌های نورد گرم با عنوان “ورق سیاه” نیز یاد می‌شود.
ویژگی‌های ورق گرم
ورق گرم به دو نوع کلی معمولی و صنعتی تقسیم می‌شود. هر کدام از این دو ورق از آلیاژهای گوناگونی ساخته شده و در نتیجه، ویژگی‌های شیمیایی و مکانیکی متفاوتی دارند.جدول‌های استاندارد گوناگونی وجود دارد که درباره‌ی آلیاژها و فولادهای به‌کاررفته در ساخت این ورق به ما اطلاعات دقیقی می‌دهند:
جدول استاندارد شیمیایی ورق گرم
| گرید محصول | درصد وزنی عناصر شیمیایی | |||
| ضخامت ورقST37 | C | P | S | |
| ≤ 16mm | ۰.۱۷ | ۰.۰۵ | ۰.۰۵ | |
| 16＜T ≤ 100 | ۰.۲۰ | ۰.۰۵ | ۰.۰۵ |
جدول مشخصات مکانیکی ورق گرم گرید ST37
| گرید محصول | ضخامت | استحکام تسلیم | استحکام کششی | افزایش طول |
| ST37 | MM | Min MPa | MPa | Min % |
| ۱۶ | ۲۳۵ | ۳۶۰ تا ۵۱۰ | ۱۷ درصد | |
| 16＜T ≤ 30 | ۲۲۵ | ۳۴۰ تا ۴۷۰ | ||
| 30＜T ≤ 40 | ۲۱۵ | |||
| 40＜T ≤ 63 | ۲۰۵ | |||
| 63＜t ≤ 100 | ۱۹۵ | |||
| ≥ ۱۰۰ | ۱۹۵ |
ابعاد ورق گرم
دستگاه‌های نورد گرم به دلیل هزینه بالایی که دارند، معمولاً تولیدکنندگان ورق‌های فولادی گرم، محصولات خود را در سایزها و ابعاد استاندارد با تقاضای بیشتر تولید می‌کنند. البته برخی تولیدکنندگان نیز به صورت سفارشی، سایز ورق‌های خود را تغییر می‌دهند. با این حال، قیمت ورق‌های فولادی گرم سفارشی، بیشتر از استاندارد است.
ورق سیاه سفارشی با توجه به ضخامت آن، مقاومت بیشتری در برابر سایر ورق‌های فولادی دارد که این ویژگی، یکی از مزایای اصلی آن محسوب می‌شود. این ورق دارای دو کاربرد عمومی و صنعتی است و در صنایع مختلفی مانند صنایع ساختمانی، خودروسازی، لوله‌سازی و صنایع دریایی قابل استفاده است.
از دیگر مزایای ورق فولادی گرم سیاه سفارشی، امکان تنوع در طرح و رنگ آن است. به عنوان مثال، این ورق با پوشش روغن، در برابر خوردگی و هوای مرطوب مقاومت بیشتری دارد و برای استفاده در صنایع لوله‌سازی و حمل و نقل مناسب است. همچنین، این ورق پس از فرآیند گالوانیزه شدن، در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت بیشتری دارد و برای استفاده در صنایع ساختمانی و خودروسازی مناسب است.
در کل، ورق فولادی گرم سیاه سفارشی با ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد، یکی از محصولات حیاتی در صنعت فولاد است که در صنایع مختلف استفاده می‌شود.
کاربردهای ورق گرم
ورق سیاه با توجه به ابعاد و سایزهای گوناگون در قسمت‌های متفاوتی از صنعت اما به دو شکل اساسی مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- روش مستقیم: برای ساخت مخازن یا ساخت بدنه‌ی ماشین‌آلات، اتومبیل‌ها و کشتی‌ها
- روش غیرمستقیم: برای ساخت سایر مقاطع فولادی، مانند انواع پروفیل ساختمانی و صنعتی
سایر کاربردهای این نوع ورق، شامل موارد زیر می‌شوند:
- صنعت ساختمان‌سازی و برج‌سازی، به صورت مستقیم و غیر مستقیم
- ساخت انواع تانکر متحرک یا تانکر انواع کشتی
- به منظور استحکام قسمت‌های خاصی از خودرو، مانند محافظ شاسی
- صنایع کشتی‌سازی و ساخت انواع زیردریایی
- سایر مصارف صنعتی و سنگین
انواع ورق گرم
در ادامه، به معرفی انواع ورق سیاه یا گرم می‌پردازیم:
ST37
ورق ST37 از یک آلیاژ کم‌کربن ساخته شده است. ممکن است برای شما سؤال شود که یک مقطع فولادی ساخته‌شده از آلیاژ کم‌کربن، چه تفاوتی با دیگر مقاطع فولادی دارد؟ نکته اینجاست که درصد وزنی کربن در مقاطع فولادی، ارتباط مستقیمی با قابلیت جوش‌پذیری و برخی دیگر از خواص مکانیکی این مقاطع دارد. به بیان دیگر، هر چقدر که درصد کربن در آلیاژ یک مقطع فولادی کمتر باشد، جوش‌پذیری آن نیز بیشتر است.در نتیجه، این نوع ورق، جوش‌پذیری مطلوب‌تری در مقایسه با سایر ورق‌های گرم دارد. همچنین با وزن بیشتری تولید می‌شود و این مسئله تا حدودی جزء معایب ورق ST37 محسوب می‌شود.
ST52
ورق آلیاژی ST52، وزن کمتری نسبت به ورق قبلی دارد. همچنین مقاومت و استحکام این ورق در برابر فشارهای کششی و برشی بیشتر است. گفتنی است که ورق ST52 درصد کربن بیشتری در مقایسه با ورق ST37 دارد. در نتیجه، قابلیت جوش‌پذیری آن نسبت به ورق قبلی کمتر است.در ساخت آلیاژ ST52 از 0.2 درصد کربن، 55 درصد سیلیسیم و 6 درصد منگنز استفاده می‌شود. منگنز موجود در این ورق، قابلیت ارتجاع، ضد خمش و تحمل بار بیشتری را به این محصول ارزانی می‌دارد.
سایر انواع ورق گرم
دو نوع مذکور ، جزء پرکاربردترین انواع ورق‌های فولادی سیاه یا گرم هستند. اما به این معنا نیست که ورق فولادی، فقط در دو شکل ST52 و ST32 تولید می‌شود. بلکه در انواع دیگری هم تولید می‌شوند که عبارتند از:
ورق گرم HB
این ورق دارای یک سطح فلس‌دار است. در برخی موارد، سردکردن این ورق، موجب تغییر شکل مستطیلی آن خواهد شد. عرض این ورق در دو سایز ۱۲۰۰ و ۱۲۵۰ میلی‌متر و ضخامت آن، حدود ۴ میلی‌متر است.
ورق گرم HC
این ورق نیز در ضخامت‌های ۵ و ۶ میلی‌متری عرضه می‌شود. عرض این ورق نیز در چهار گرید ۱۳۰۰، ۱۳۵۰، ۱۴۰۰ و ۱۴۵۰ وجود دارد.
جمع بندی
ورق سیاه یا گرم، یک محصول فولادی است که در نوردگرم تولید می‌شود و با ابعاد و ضخامت گسترده‌تری نسبت به سایر ورق‌های فولادی، به بازار عرضه می‌شود. این ورق‌ها، با چندین آلیاژ مختلف شامل ST33، ST37، ST52، HB و HC تولید و به بازار عرضه می‌شوند. هر کدام از این ورق‌ها، دارای ویژگی‌های شیمیایی و مکانیکی خاص خود هستند.
با توجه به آلیاژ مورد استفاده در تولید ورق سیاه، ویژگی‌های مختلفی دارند. برای مثال، ورق ST33 دارای آلیاژ متشکل از آهن، کربن، منگنز و کرم است و دارای استحکام بالایی در برابر رطوبت و بارهای حرارتی است. ورق ST37 با آلیاژ آهن، کربن و منگنز ساخته می‌شود و دارای مقاومت بالایی در برابر فشار و خمش است. ورق ST52 با آلیاژ آهن، کربن، منگنز و کرم ساخته شده است و دارای مقاومت بالاتری در برابر خوردگی و کشش است.
ورق HB با آلیاژ متشکل از آهن، کربن و منگنز تولید می‌شود و دارای مقاومت بالایی در برابر نفوذ آب و هوا است. ورق HC با آلیاژ آهن، کربن، منگنز و سیلیسیوم تولید می‌شود و دارای مقاومت بالا در برابر سایش و خوردگی است.
به علاوه، ورق سیاه دارای ویژگی‌های ساختاری و مکانیکی مناسبی مانند قابلیت شیب دادن و خم شدن پذیری است. همچنین این ورق‌ها به دلیل قابلیت جوشکاری بالا، در صنعت ساخت و ساز و لوله‌سازی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. در کل، ورق سیاه با توجه به ویژگی‌های خود، یکی از محصولات پرطرفدار در صنعت فولاد است که در بسیاری از بخش‌های صنعتی عمده استفاده می‌شود.
گروه صنعتی فولاد کاران از سال ۱۳۷۰فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است . تلاش مجموعه فولادکاران در این مدت در جهت رضایتمندی و تامین دقیق سفارشات معطوف بوده است.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://www.instagram.com/folad_karan_tehran
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk
