ورق روغنی از مهمترین انوع ورق سرد میباشد . برای تولید ورق نیاز به استفاده از روش نورد پرفشار است این فرآیند در دو حالت دما بالا و دما پایین انجام میشود.
محصولات تولید شده به روش ورق سرد معمولا از ضخامت نهایی کمتری برخوردارند . همچنین شکل ظاهری آنها به دلیل اکسیداسیون بسیار کم سطح و اسید شویی، براقتر و زیباتر میباشد.
محصول خروجی نورد سرد بدون اعمال پوشش به “ورق روغنی” معروف است. ورق روغنی در واقع پایه ساخت ورق های پوشش داده شده مثل ورق گالوانیزه، ورق قلع اندود، ورق رنگی و .. میباشد.
انواع استاندارد و کاربرد ورق های روغنی
این محصول در استانداردهای مختلفی تولید میشود، استاندارد ST12 معرف ورق های روغنی معمولی میباشد که در ساخت قطعات معمولی خودرو و قطعات الکترونیکی کاربرد دارد.
ST13 که قابلیت کشش دارد برای ساخت قسمتهایی از بدنه خودرو و گلگیر که در مراحل تولید نیاز به شکل دهی دارد استفاده میشود.
ST14 با نام ورق روغنی فوق کشش شناخته میشود و قابلیت کشش آن بیشتر از سری ST13 است و در ساخت قطعات با روش تولید تغییر شکل شدید کاربرد دارد.
از استانداردهای دیگری هم برای تولید ورق روغنی استفاده میشود مثل استاندارد EK2 که نشان دهنده ورق روغنی لعاب پذیر است و در ساخت بدنه یخچال و اجاق گاز که نیاز به اعمال لعاب دارد استفاده میشود.
همچنین ورق QSTE هم در صنعت پرکاربرد است و ویژگی ضد سایشی مناسبی دارد، برای مثال در ساخت قطعات زیرین خودرو که در معرض برخورد با زمین و سایش قرار دارند ازاین نوع ورق استفاده میگردد.
ابعاد قابل عرضه
این محصول در ضخامت های 0/3 تا 3 میلیمتر تولید میشود و مهمترین مشخصه حین خرید ضخامت آن میباشد. همچنین عرض ورق های تولیدی 100 یا 125 سانتی متر میباشد. محصول خروجی کارخانه به شکل رول میباشد و خرید و فروش و قیمت ورق روغنی در بازار آهن آلات بر حسب کیلوگرم انجام میشود.
تفاوت ورق روغنی و ورق سیاه
روش تولید ورق سیاه نورد گرم و روش تولید ورق روغنی نورد دما پایین میباشد . ورق روغنی از لحاظ شکل ظاهری در مقایسه با ورق سیاه، روشن تر و براق تر میباشد .
به واسطه خواص شکل پذیری و استحکام مناسب و همچنین شکل ظاهری در ساخت قسمت های مختلف خودرو مثل بدنه، اگزوز، گلگیر، قسمت های زیرین بدنه خودرو و همچنین ساخت بدنه لوازم خانگی مثل اجاق گاز و یخچال، کاربرد دارد.
ورقهایی هستند که معمولا بخاطر ظاهر صاف و شفافشان مورد استفاده قرار میگیرند چرا که ورق سیاه بعد از انجام فرآیند نورد سرد زبری سطح خود را از دست میدهد و کاملا یک دست می گردد.
از تفاوتهای دیگر میتوان به استحکام آن اشاره نمود چرا که فرآیند نورد خود باعث افزایش استحکام سطحی ورق میشود.
از نظر ضخامت، ضخامت ورقهای سیاه بیشتر از ورقهای روغنی میباشد. همین امر باعث افزایش قیمت ورقهای روغنی میگردد.
ورقهای روغنی معمولا برای کاربردهایی که شکل دهی زیادی دارند و یا نیازمند کشش هستند مورد استفاده قرار میگیرند. چرا که این ورقها بسیار نرم هستند. ورقهای روغنی خود دارای 3 استاندارد st12 و st13 و st14 هستند ودر بین این سه استاندارد st14 نرم تر از دو استاندارد دیگر است و حتی به نام ورق های فوق کششی شناخته می شود.
مدت مناسب برای نگهداری
یکی از مسائلی که باید برای این محصول در نظر گرفت، مدت زمانی است که از تولید ورق می گذرد. یعنی اگر زمان زیادی از تولید گذشته باشد امکان دارد هنگام استفاده از ورق روغنی روی سطح آن شیارهای ریزی ببینیم که دیگر نتوان از آنها استفاده کنیم . معمولا زمانی حدود 8 تا 10 ماه حداکثر زمان نگهداری قبل از شکلدهی آنها میباشد.
ورق روغنی نیز قابلیت خم کاری و برشکاری و جوشکاری را دارد و به همین خاطر از پرکاربردترین ورقهای فولادی به حساب میآید.
تولید و عملیات حرارتی
روند تولیدی ورق روغنی یا همان نورد سرد همانند تولید ورق سیاه می باشد. با این تفاوت که بعد از تولید ورق سیاه وارد مرحله ی نورد سرد می شویم.
برای تولید ورقهای روغنی ابتدا باید ورق سیاه تولید شود . سپس فرآیندهای بعدی را روی ورق سیاه اعمال کنیم . هنگامی که اسلبهای حاصل از ریخته گری آلیاژ مورد نظر تولید شدند آنها را گرم کرده و تا دمای حدود 1280 رسانده تا بتوانند تحت فرآیند نورد گرم قرار گیرند .
سپس به صورت کلافهایی با ضخامت1.2 تا 12 میلی متر درمیآیند در حین انجام این کار پوسته زدایی نیز انجام می شود. حال ورق سیاه تولیدی را اسید شویی کرده تا لایههای اکسیدی سطح به طور کامل از بین روند . در ادامه روی آنها نورد سرد انجام می دهیم تا تمام زبریها صاف و یکدست شوند و به ضخامت مورد نظر برسیم .
سپس آنها را آنیل می کنیم . تا ساختار دانه بندی به شکل اولیه بازگردد . زیرا در حین فرآیند نورد این ساختارها بهم ریخته است.
برخی از کارخانههای تولید ورق روغنی سطح آنها روغن اندود می کنند تا مقاومت بیشتری در برابر خوردگی داشته باشند و زمان بیشتری بتوان از آنها نگهداری کرد.
دسته بندی ورق روغنی بر اساس ظاهر
ورق های سرد نورد دیده از نظر شکل ظاهری خود به دو دسته تقسیم میشوند.
دسته ی ای که دارای ترک های بسیار ریزی هستند اما به گونهای که بتوان از آنها استفاده کرد اما اینها برای مواردی استفاده میشوند که ظاهر سطح در درجه ی اول اهمیت نداشته باشد.
و دستهی دوم که کاملا عاری از هرگونه ترک هستند و برای سطوحی استفاده میشوند که در معرض دید قرار دارند.
خواص مکانیکی | ترکیب شیمیایی | ||||
تنش تسلیم | تنش کشش | pmax | smax | cmax | استاندارد |
– | 28-42 | 0.05 | 0.05 | 0.10 | St12 |
27 | 28-40 | 0.04 | 0.04 | 0.10 | St13 |
24 | 28-38 | 0.03 | 0.03 | 0.10 | st14 |
ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://www.instagram.com/folad_karan_tehran
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk