به میلگردی که در روش همبندی به عنوان هادی جریان الکتریکی استفاده میشود، میلگرد همبندی می‌گویند. میلگرد، یکی از انواع هادی‌هایی است که می‌توان در روش همبندی استفاده کرد. دیگر هادی‌های مورد استفاده سیم مسی، تیر فلزی، ستون و یا تسمه هستند. میلگرد همبندی باید ویژگی‌های مشخصی داشته باشد و نحوه اجرای همبندی با استفاده از میلگرد نیز باید طبق اصول انجام گیرد. برای آنکه با میلگرد همبندی بیشتر آشنا شویم و نحوه استفاده، مزایا و معایب آن را بدانیم ابتدا بهتر است روش همبندی را بشناسیم و به طور کلی بررسی کنی میلگرد همبندی چیست.
قبل از اینکه با میلگرد همبندی آشنا شویم، ابتدا باید تعریف همبندی و اهمیت آن را بشناسیم. تمام تجهیزات فلزی ساختمان با استفاده از روش همبندی (Equipotential Bonding) به هم متصل و هم پتانسیل می‌شوند. تا دیگر اختلاف پتانسیل و خطراتی مانند برق گرفتگی وجود نداشته باشد. البته باید گفت وجود پتانسیل بزرگ، به خودی خود برای انسان خطرناک نیست. آنچه که برای انسان خطرناک است قرار گرفتن در معرض یک اختلاف پتانسیل بزرگ است. در روش همبندی، با اتصال الکتریکی تمامی سازه‌های فلزی به یکدیگر، از شکل گیری اختلاف پتانسیل خطرناک (و عبور جریان الکتریکی) بین آن‌ها جلوگیری میشود.
در اصل، همبندی به معنی کم کردن اندازه ولتاژ تماس در داخل ساختمان و در نقاطی است که عبور جریان از زمین اتفاق می‌افتد. برای این منظور با استفاده از یک هادی که دارای سطح مقطع بزرگ و مقاومت الکتریکی کم باشد، اسکلت هادی ساختمان و بدنه هادی بیگانه (مثل لوله کشی فلزی) به یکدیگر متصل می‌شوند و با این کار تمام نقاط سازه هم‌پتانسیل می‌شوند. هادی که در همبندی استفاده میشود می‌تواند سیم مسی، تیر فلزی، میلگرد، ستون و یا تسمه باشد.
همانطور که گفتیم ایجاد اختلاف پتانسیل بین سازه‌های فلزی ساختمان خطرناک بوده و باعث ایجاد جریان الکتریکی میشود. بنابراین اگر از سمت زمین جریانی به اسکلت هادی ساختمان وارد شود، ولتاژ تماسی ایجاد میشود که خطرناک است (ولتاژ تماسی در ادامه توضیح داده شده است). در این حالت با استفاده از میلگرد همبندی تمام نقاط تماس را هم پتانسیل می‌کنند تا از بروز خطر جلوگیری شود. البته می‌توان از اجسام دیگری به غیر از میلگرد برای این کار استفاده کرد.
(ولتاژ تماس یا Touch Voltage به اختلاف ولتاژ بین دست و پای شخصی می‌گویند که دستش به بدنه برق دار وصل شده باشد) در بسیاری از استانداردهای معتبر در زمینه همبندی و الکترود زمین در فونداسیون ساختمان، استفاده از چندین هادی الکتریکی با مشخصات فنی مختلف را مجاز اعلام کرده اند. مناسب‌ترین هادی‌های الکتریکی از جنس مس، استنلس استیل، فولاد گالوانیزه گرم و …، به صورت اشکالی نظیر هادی مدور، تسمه و … هستند؛ اما در کشور ما عمدتا به دلیل پایین تر بودن هزینه استفاده از میلگرد فولادی به عنوان هادی، استفاده از میلگرد همبندی متداول‌تر است و به ندرت شاهد استفاده از هادی الکتریکی کلاسیک هستیم.
میلگرد همبندی را می‌توان از بین میلگردهای اصلی (در شناژها یا ستون‌های سازه) و یا از یک میلگرد اضافه (میلگردی که به میلگردهای اصلی سازه اضافه شده است) انتخاب نمود. اما در هر صورت سایز میلگرد همبندی و دیگر ویژگی‌های آن باید مطابق نکات زیر باشد:
استفاده از روش کاربردی و ساده همبندی باعث ایجاد مزایای زیر میشود:
همبندی به دو دسته همبندی اصلی و همبندی اضافی تقسیم میشود.
فرآیند همبندی اصلی به معنی اتصال تمامی تاسیسات فلزی ساختمان (مانند لوله‌های فلزی آب، فاضلاب و گاز، شیلد کابل برق، تلفن و …)، اسکلت فلزی و آرماتورهای اسکلت بتنی، به شینه اصلی ساختمان است. (شینه یک شمش یا یک رسانا است که به آن باس‌بار (Busbar) نیز می گویند. می‌توان گفت شینه وسیله جمع و پخش انرژی در آن واحد است. تمام وسایل ساختمان بایستی به شینه متصل شوند.)
این همبندی در کلیه تاسیسات فلزی که داخل محیط‌های خاص و مرطوب هستند (مانند حمام، سرویس بهداشتی، استخر، اتاق عمل، دامداری، اسطبل اسب و … ) انجام میشود.
به طور کلی اجرای همبندی ساختمان باید قبل از مرحله بتن ریزی یا پوشاندن اسکلت فلزی و همزمان با اجرای فونداسیون، در همه طبقات ساختمان اجرا شود. جزئیات کلی طراحی و اجرای سیستم همبندی ساختمان توسط گروه تخصصی برق سازمان نظام مهندسی ساختمان تهیه میشود و با عنوان دستور العمل طرح و اجرای همبندی در ساختمان‌ها در اختیار مهندسان قرار داده میشود. اما به طور کل مراحل طراحی همبندی باید به صورت زیر انجام شود:
در اسکلت فلزی نیازی به همبندی در طبقات مختلف نیست. ولی باید در کف پایین ترین طبقه یا همان سطح رویی فونداسیون، شبکه همبندی به وسیله هادی‌های الکتریکی اجرا شود. سپس مطابق با استاندارد، این شبکه همبندی در نقاط مناسب توسط بست به آرماتورهای فونداسیون متصل شود. در اسکلت‌های بتنی هم از همین روش همبندی استفاده میشود. تنها تفاوت این است که در اسکلت بتنی ساختمان‌های حساس و مهم و همینطور ساختمان‌هایی که مجهز به سیستم حفاظت ساعقه هستند، در تمامی طبقات و ستون‌های اسکلت، باید شبکه همبندی مشابه فونداسیون اجرا شود.
اکثر استانداردهای اجرای همبندی، استفاده از انواع میلگرد فولادی را به عنوان جایگزین هادی‌های کلاسیک جهت همبندی مجاز دانسته‌اند. با این حال استفاده از میلگرد همبندی نسبت به سایر هادی‌های کلاسیک معایبی دارد که در زیر به بیان آن‌ها می‌پردازیم:
میلگرد طول محدودی دارد و برش و فرم دهی آن برای برخی نقاط فونداسیون، مخصوصا در فواصل کوتاه، دشوار خواهد بود. این امر موجب کاهش کیفیت اتصال میشود. چون میلگردهای ساختمانی معمولا در طول ۳ و ۶ متر در ساختمان سازی اجرا می‌شوند، استفاده از آن‌ها باعث افزایش قابل توجه اتصالات در مسیر هادی میشود، اما هادی‌های الکتریکی کلاسیک این مشکل را نداشته و در طول‌های ۱۰۰ متر یا بیشتر در دسترس هستند.
از آنجایی که میلگرد لخت است و پوششی ندارد، ریسک خوردگی آن مخصوصا برای میلگردهای فولادی که به سطح تماس فونداسیون با خاک نزدیک هستند، بالاست. هر چند به دلیل روکش بتنی بر روی میلگرد، این اتفاق به ندرت پیش می‌آید ولی شبکه همبندی ممکن است با خوردگی در چند نقطه، پیوستگی الکتریکی خود را از دست داده و غیر قابل استفاده شود.
میلگرد استقامت مکانیکی بالایی دارد، اما ممکن است هدایت الکتریکی مناسبی نداشته باشد.
روش همبندی می‌تواند خطرات ناشی از عیب زمین (عبور جریان از زمین) و متعاقبا خطر آتش سوزی و مرگ و میر را کاهش دهد. همبندی، با جلوگیری از شکل گیری اختلاف پتانسیل خطرناک در تاسیسات و اسکلت ساختمان ( مانند بدنه، سازه، تاسیسات الکتریکی و غیرالکتریکی فلزی)، مانع بروز برق گرفتگی میشود. نحوه اجرای همبندی معمولا همزمان با اجرای فونداسیون است. همبندی فونداسیون با میلگرد با وجود معایب اندکی که دارد، نسبت به هادی الکتریکی تفاوت چندانی نداشته و استفاده از هر دو نوع هادی در همبندی مجاز است.
گروه صنعتی فولاد کاران از سال ۱۳۷۰فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است . تلاش مجموعه فولادکاران در این مدت در جهت رضایتمندی و تامین دقیق سفارشات معطوف بوده است.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://instagram.com/foladkaran.tehran?igshid=MWZjMTM2ODFkZg==
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk
آپارات: https://www.aparat.com/FuladKaran
تفاوت فولاد CK45 و MO40 در صنعت ساخت و تولید، انتخاب فولاد مناسب برای قطعات و تجهیزات مختلف از اهمیت
تسمه CK45 چیست؟ تسمه CK45 یکی از محصولات فولادی مهم و پرکاربرد است که به دلیل خواص مکانیکی برتر و
لوله مانیسمان رده 80 چیست؟ مانیسمان رده 80 یا لوله مانیسمان رده 80، یکی از انواع لوله‌های بدون درز (Seamless)
به شما قول میدهیم که ایمیل شما بصورت امانت پیش ما خواهد بود و آن را به هیچ شرکت تبلیغاتی نخواهیم داد.
لطفا برای دریافت آخرین مطالب ارزشمند فولادکاران، ایمیلتان را در کادر روبرو وارد کرده و دکمه ارسال را فشار دهید.
استحکام سازه های خود را از ما بخواهید - پلی برای آینده محکم
گروه صنعتی توسعه تجارت فولاد کاران از سال ۱۳۷۰ فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است. همچنین این شرکت خدماتی چون برشکاری فولاد های آلیاژی با دستگاه های تمام اتوماتیک با پرسنل مجرب با بالاترین دقت و در سریعترین زمان ممکن و همچنین تابگیری انواع مقاطع فولادی اعم از ورق و میلگرد و چهار پهلو و … با دستگاه پرس قابل انجام میباشد.
