دسته بندی ورق استیل ؛ در صنعت فولاد، ورق استنلس استیل به عنوان یکی از مواد پرطرفدار و مورد استفاده قرار می‌گیرد. واژه “استنلس” به معنای “غیرقابل زنگ” است و به دلیل خاصیت مقاومت به زنگ زدگی، ورق استنلس استیل برای تولید محصولاتی که با رطوبت و آب سر و کار دارند، مانند لوازم آشپزخانه، معمولاً مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ورق استنلس استیل از آلیاژ فولادی تشکیل شده است که در آن حداقل ۱۰.۵ درصد کروم و حداکثر ۱.۲ درصد کربن وجود دارد. این ورق به دلیل مقاومت بالا در برابر زنگ زدگی، مقاومت خوبی در برابر خوردگی و خصوصیات بیولوژیکی مناسب، برای مصارف خاصی مثل تجهیزات پزشکی و لوازم ورزشی بسیار مناسب است.
بیشتر ورق‌های استنلس استیل به صورت نوار ورق‌های غلتکی و با ضخامت‌های مختلف در بازار عرضه می‌شوند. ورق استنلس استیل در مقایسه با سایر نوع فولاد، قیمت بالاتری دارد، اما برای مصارف خاصی مثل تجهیزات پزشکی و لوازم ورزشی، این نوع ورق بسیار مناسب است.
همچنین، ورق استنلس استیل به دلیل مقاومت بالای خود در برابر زنگ زدگی، تعمیرات کمتری نیاز دارد و طول عمر بیشتری دارد. این ویژگی‌ها باعث شده است که ورق استنلس استیل در تولید محصولاتی که با شرایط خاصی مانند رطوبت و آب سر و کار دارند، مانند لوازم آشپزخانه، تجهیزات پزشکی، لوازم ورزشی و غیره، بسیار مورد استفاده قرار بگیرد.
ورق استیل
به ورقی که برپایه آهن تولید شده باشد، ورق استیل می گویند؛ در واقع این ورق ها آلیاژی از آهن است که از ترکیب آهن با عناصر دیگر به دست می آید. از اصلی ترین مواد تشکیل دهنده آن آهن، کربن و کروم را میتوان نام برد. از دیگر عناصری که در ساخت ورق استنلس استیل استفاده می شود نیز عبارت است از: نیکل، مس، نیوبیوم، مولیبدن، سلنیوم، تیتانیوم، آلومینیوم و سیلسیوم. تنها نکته ای که وجود دارد کم و زیاد شدن میزان این عناصر در ورق های استیل با توجه به تنوع و کاربردهای آنها می باشد.
در دنیای ورق های استیل، برای خرید با دو اصطلاح رایج استیل بگیر و استیل نگیر روبه رو خواهید شد؛ در واقع استیل های بگیر خاصیت مغناطیسی داشته و آهنربا را به خود جذب می کنند این درحالیست که استیل های نگیر، جذب آهنربا نمی شوند.
گروه های ورق استیل
ورق های استیل انواع متفاوتی دارند که به طورکلی در 5 دسته ورق استیل فریتی، ورق استیل آستنیتی، ورق استیل مارتنزیتی، ورق استیل داپلکس و در نهایت ورق استیل رسوب سختی طبقه بندی می شوند. در ادامه نیز می خواهیم به معرفی انواع ورق استیل باتوجه به آلیاژ و استاندارد ASTM بپردازیم. دسته بندی ورق های استیل باتوجه به آلیاژهایی که استفاده می شود عبارت است از:
- ورق استیل ۳۰۴ نگیر مات صیقلی نورد سرد
- ورق استیل ۳۰۴ نگیر مات صیقلی نورد گرم
- ورق استیل 304L نگیر براق
- ورق استیل 304L نگیر مات زبر نورد گرم
- ورق استیل ۳۰۴ نگیر خشدار روکشدار
- ورق 309S استیل نسوز
- ورق استیل 316L ضد اسید
- ورق استیل ۳۲۱ ضد سایش
- ورق استیل ۴۳۰ بگیر
- ورق استیل ۴۳۰ بگیر خشدار و روکشدار
- ورق استیل بگیر ۴۱۰
- ورق استیل ۴۸۴۱ نسوز
از ورق های استنلس استیل براساس استاندارد ASTM نیز میتوان به ورق های استیل سری 200، 300، 400، 500 و 600 اشاره کرد که هرکدام دارای انواع متفاوت هستند.
دسته بندی ورق های استیل
سری ۲۰۰
- ورق استیل ۲۰۱ که با نورد سرد تولید می شود و دارای ترکیبات آستینیتی مثل کروم، نیکل و منگنر است.
- ورق استیل ۲۰۲ نیز از ترکیبات آستینیتی کروم، نیکل و منگنر تشکیل شده و یک نوع ترکیب فولاد ضد زنگ به حساب می آید.
گروه ۳۰۰
- ورق استیل ۳۰۱ از محبوبیت بالاتری برخوردار است زیرا سری های ۳۰۰ ورق های استیل نسبت به سری ۲۰۰ کاربردی تر هستند و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. از ویژگی های ورق استیل ۳۰۱ میتوان به بالا بودن سطح انعطاف پذیری، قابلیت فرم پذیری و بالا بودن مقاومت سایشی و انجام جوشکاری بر روی آن اشاره کرد.
- ورق استیل ۳۰۲ به دلیل داشتن کربن زیاد از مقاومت بالایی در برابر خوردگی برخوردار است.
- ورق استیل ۳۰۳ بخاطر داشتن گوگرد و فسفر شکل پذیری بسیار راحتی دارد.
- ورق استیل 304، یکی از پرکاربرد ترین و رایج ترین نوع ورق های استیل است که با نام ورق استیل 8/18 شناخته می شود. نوع دیگری از این ورق که گزینه مناسبی برای جوشکاری می باشد، ورق استیل L304 نام دارد.
- ورق استیل ۳۰۹ هم یکی دیگر از ورق های استیل سری ۳۰۰ است که در برابر حرارت مقاومت بالایی از خود نشان می دهد.
- ورق استیل ۳۱۶ به عنوان دومین ورق پرکاربرد در صنایع بعد از ورق ۳۰۴ می باشد که کمترین سطح آلودگی را نسبت به دیگر انواع سری ۳۰۰ به خود می گیرد؛ همچنین مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارند و میتوانند تا ۲۰۰۰ درجه دما را تحمل کنند. بیشترین کاربرد این ورق در صنعت دریایی، ساعت سازی و آستر دودکش است.
- ورق استیل ۳۱۷نیز آخرین نوع از سری های ۳۰۰ می باشد که استحکام بالایی در برابر پوسیدگی، تنش و فشارهای کششی دارد.
سری ۴۰۰
- ورق استیل ۴۰۵ از سری های ۴۰۰ ورق استیل به حساب می آید که مخصوص جوشکاری است.
- از ورق استیل ۴۰۸ برای زمان هایی که نیاز به مقاومت بالا در مقابل حرارت است، استفاده می شود.
- ورق استیل ۴۰۹ یکی از بهترین ها در صنعت خودروسازی برای اگزوز ماشین است.
- ورق استیل ۴۱۰ برای مواقعی که نیاز به مقاومت بالایی در برابر سایش و خوردگی است، استفاده می شود.
- از ورق استیل ۴۱۶ به دلیل شکل پذیری برای ماشین کاری استفاده می کنند.
- ورق استیل ۴۲۰ بهترین ورق از سری های ۴۰۰ برای تولید کارد و چنگال است.
- ورق استیل ۴۳۰ برای تزئین در ماشین استفاده می شود چراکه ویژگی شکل پذیری بسیار عالی دارد.
- ورق استیل ۴۴۰ نیز دارای خاصیت ضدزنگ است و بخاطر آن برای ساخت کارد و چنگال استفاده می شود.
- ورق استیل ۴۴۶ نیز بهترین گزینه برای مواردی است که نیاز به مقاومت بالایی در برابر حرارت می باشد.
سری ۶۰۰
- ورق استیل ۶۰۱ الی ۶۰۴ دارای درصد آلیاژ بسیار پایین مارتنزیتی هستند و به طورکلی ورق های دسته بندی شده در سری ۶۰۰ با توجه به نوع آلیاژ آنها دسته بندی می شوند.
- ورق استیل ۶۱۰ الی ۶۱۳ از آلیاژ فولاد سخت کننده ثانویه مارتنزیتی ساخته شده است.
- ورق استیل ۶۱۴ الی ۶۱۹ با قابلیت فولاد کروم دار مارتنزیتی تولید می شوند.
- ورق استیل ۶۳۰ الی ۶۳۵ که از آلیاژ فولاد ضد زنگ نیمه جامد مارتنزیتی است.
- ورق استیل ۶۵۰ الی ۶۵۳ دارای آلیاژ آستینیتی در طی فرآیند نورد گرم هستند.
- در نهایت ورق استیل ۶۶۰ الی ۶۶۵ که از مقاومت بالایی در برابر شرایط آب و هوایی مختلف حرارت و غیره برخودار است، مورد استفاده اکثر صنایع می باشد.
ویژگی ها و مشخصات فنی ورق استیل
در این بخش می خواهیم به ویژگی های ورق استنلس استیل بپردازیم و بگوییم ابعاد و سایز این ورق ها چه می باشد. همچنین در ادامه به نحوه تعیین وزن ورق استیل خواهیم پرداخت.
از ویژگی های مهم این نوع ورق ها میتوان به داشتن ظاهری زیبا، سهولت در شکل دهی و تولید، بالا بودن مقاومت در برابر حرارت، داشتن خاصیت ضدزنگ بودن ، برخورداری از مقاومت بالا در مقابل خوردگی، طول عمر بالا و مفید، داشتن قابلیت جوشکاری و همچنین قابل بازیافت بودن آن، اشاره کرد.
ابعادی ورق های استیل
ابعادی که برای ساخت ورق های استیل در نظر گرفته می شود، بسیار متنوع بوده به طوریکه افراد با توجه به کاربری مورد نیاز خود از آنها استفاده می کنند. اما رایج ترین سایزهای موجود در بازار از این ورق ها شامل ابعاد ۱*۲ و ۱.۲۵*۲.۵۰، ۱.۲۲*۲.۴۴ ، ۳*۱.۵، ۱.۵*۶ و ۲*۶ متر است. عرض این ورق ها در سه سایز ۱۰۰، ۱۲۵ و ۱۵۰ سانتی متری تولید می شود و دارای ضخامت های متفاوتی است. البته این هم بدانید که ورق های استیل فابریک تنها در اندازه های ۲۰۰*۱۰۰، ۲۵۰*۱۲۵ و ۱۲۲*۲۴۴ سانتی متری تولید می شوند. فرمولی که برای محاسبه وزن ورق های استیل درنظر گرفته شده عبارت است از:
چگالی ورق استیل* ضخامت*عرض* طول = وزن ورق استیل
کاربرد ورق استیل
آیا با کاربرد ورق استیل آشنا هستید و می دانید که از این ورق های در چه صنایع و برای چه مصارفی استفاده می شود؟
مهم ترین کاربرد ورق استنلس استیل عبارت است از:
- استفاده در صنعت تولید و ساخت سیمان
- استفاده در تولید مواد شیمیایی
- استفاده در صنعت تولید شکر
- استفاده در تولید کاغذ
- استفاده در صنعت تولید روغن
- به کار بردن ورق های استیل در ساخت وسایل خانگی
- مناسب جهت ساخت سقف ساختمان، پوشش بدنه، سقف و درب آسانسور
- به کار بردن در صنعت خودروسازی برای ساخت بدنه خودروها، هواپیما، کامیون و حتی ساخت قطعات بزرگ در صنعت کشتی سازی
- مناسب برای استفاده در ساخت پمپ، تانکر حمل مواد شیمیایی و تولید وسایل الکتریکی همچون ترانسفورماتور
- ساخت تجهیزات پزشکی و قابل استفاده در کارخانه ها، آزمایشگاه ها و مکان های دارای موارد خورنده
مزایای استفاده از ورق استیل
بعد از معرفی و آشنا شدن با ورق استنلس استیل، نوبت آن است که به مزایای استفاده از ورق استیل بپردازیم. این مزایا به شرح زیر می باشد:
- مقاومت در برابر اکسیداسیون: این خاصیت باعث می شود تا ورق استیل به راحتی دچار زنگ زدگی نشود.
- استفاده از ورق های استیل در نمای آشپزخانه ها به دلیل سازگار بودن با شرایط مرطوب
- تبدیل شدن به یکی از مهم ترین ابزارها برای جراحی؛ زیرا ابزارهای جراحی برای استفاده نباید دچار زندگ زدگی باشند تا بتوان از آن برای بیمار استفاده کرد.
- بالا بودن نقطه ذوب این نوع ورق ها
- تحمل بالای فشار این ورق ها و استفاده در ساخت ظروف ذخیره سازی حیاتی
عوامل موثر بر قیمت ورق استیل
قیمت ورق استنلس استیل نیز مانند دیگر محصولات فولادی تحت تاثیر عوامل مختلفی وجود دارد. از مهم ترین موارد تاثیرگذار بر قیمت ورق استیل میتوان به مواردی چون درصد آلیاژ و مواد به کار رفته در ساخت ورق استیل (مانند مولیبدن، کروم و نیکل)، ضخامت، کیفیت سطحی ورق استیل(ورق های استیل صیغلی نسبت به نوع مات آن گرانتر هستند) و گرید ورق استیل اشاره کرد. به عنوان مثال ورق استیل ۳۱۶ از استیل ۳۰۴ گرانتر است.
سخن پایانی
به پایان مطلب ورق استنلس استیل رسیدیم و متوجه شدیم که این ورق ها از چه عناصری تشکیل شدند و چه کاربردهایی دارند. البته این هم به عنوان کلام پایانی بدانید که ورق های استیل در ایران تولید نمی شوند و جز محصولات واردتی به حساب می آیند. بیشترین کشورهایی که ورق های استیل مربوط به آن در بازارهای فولاد وجود دارد شامل چین ، تایوان ، کره جنوبی و آفریقای جنوبی می باشد.
گروه صنعتی فولاد کاران
گروه صنعتی فولاد کاران از سال ۱۳۷۰فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است . تلاش مجموعه فولادکاران در این مدت در جهت رضایتمندی و تامین دقیق سفارشات معطوف بوده است.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://www.instagram.com/folad_karan_tehran
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk
