ورق استیل چیست؟
یکی از ورقهایی که در صنعت فولاد طرفداران بسیاری را به خود جذب کرده، ورق استنلس استیل است؛ به همین خاطر میخواهیم در این مطلب به دانستنیهایی در مورد ورق استیل بپردازیم که شاید نسبت به آنها آگاهی نداشته باشید. پس اگر جز افرادی هستید که به روز کردن اطلاعات خود در حوزه فولاد و محصولات آن از علاقه مندیهای شماست و دوست دارید بیشتر بدانید ورق استیل چیست، پیشنهاد میکنیم تا پایان مطلب همراه ما باشید.
ورق استیل و انواع آن
به ورقی که برپایه آهن تولید شده باشد، ورق استیل میگویند؛ در واقع این ورقها آلیاژی از آهن است که از ترکیب آهن با عناصر دیگر به دست میآید. از اصلیترین مواد تشکیل دهنده آن آهن، کربن و کروم را میتوان نام برد. از دیگر عناصری که در ساخت ورق استنلس استیل استفاده میشود نیز عبارت است از: نیکل، مس، نیوبیوم، مولیبدن، سلنیوم، تیتانیوم، آلومینیوم و سیلسیوم. تنها نکتهای که وجود دارد کم و زیاد شدن میزان این عناصر در ورقهای استیل با توجه به تنوع و کاربردهای آنها میباشد.
در دنیای ورقهای استیل، برای خرید با دو اصطلاح رایج استیل بگیر و استیل نگیر روبه رو خواهید شد؛ در واقع استیلهای بگیر خاصیت مغناطیسی داشته و آهنربا را به خود جذب میکنند این درحالیست که استیلهای نگیر، جذب آهنربا نمی شوند. ورقهای استیل انواع متفاوتی دارند که به طورکلی در 5 دسته ورق استیل فریتی، ورق استیل آستنیتی، ورق استیل مارتنزیتی، ورق استیل داپلکس و در نهایت ورق استیل رسوب سختی طبقه بندی میشوند. در ادامه نیز میخواهیم به معرفی انواع ورق استیل باتوجه به آلیاژ و استاندارد ASTM بپردازیم. دستهبندی ورقهای استیل باتوجه به آلیاژهایی که استفاده میشود عبارت است از:
- ورق استیل ۳۰۴ نگیر مات صیقلی نورد سرد
- ورق استیل ۳۰۴ نگیر مات صیقلی نورد گرم
- ورق استیل 304L نگیر براق
- ورق استیل 304L نگیر مات زبر نورد گرم
- ورق استیل ۳۰۴ نگیر خشدار روکشدار
- ورق 309S استیل نسوز
- ورق استیل 316L ضد اسید
- ورق استیل ۳۲۱ ضد سایش
- ورق استیل ۴۳۰ بگیر
- ورق استیل ۴۳۰ بگیر خشدار و روکشدار
- ورق استیل بگیر ۴۱۰
- ورق استیل ۴۸۴۱ نسوز
از ورقهای استنلس استیل براساس استاندارد ASTM نیز میتوان به ورقهای استیل سری 200، 300، 400، 500 و 600 اشاره کرد که هرکدام دارای انواع متفاوت هستند.
معرفی دستهبندی ورقهای استیل سری ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰ و ۶۰۰
1. سری ۲۰۰
- ورق استیل ۲۰۱ که با نورد سرد تولید میشود و دارای ترکیبات آستینیتی مثل کروم، نیکل و منگنر است.
- ورق استیل ۲۰۲ نیز از ترکیبات آستینیتی کروم، نیکل و منگنر تشکیل شده و یک نوع ترکیب فولاد ضد زنگ به حساب میآید.
2. سری ۳۰۰
- ورق استیل ۳۰۱ از محبوبیت بالاتری برخوردار است؛ زیرا سریهای ۳۰۰ ورقهای استیل نسبت به سری ۲۰۰ کاربردیتر هستند و بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. از ویژگیهای ورق استیل ۳۰۱ میتوان به بالا بودن سطح انعطاف پذیری، قابلیت فرم پذیری و بالا بودن مقاومت سایشی و انجام جوشکاری بر روی آن اشاره کرد.
- ورق استیل ۳۰۲ به دلیل داشتن کربن زیاد از مقاومت بالایی در برابر خوردگی برخوردار است.
- ورق استیل ۳۰۳ بخاطر داشتن گوگرد و فسفر شکل پذیری بسیار راحتی دارد.
- ورق استیل 304، یکی از پرکاربردترین و رایجترین نوع ورقهای استیل است که با نام ورق استیل 8/18 شناخته میشود. نوع دیگری از این ورق که گزینه مناسبی برای جوشکاری میباشد، ورق استیل L304 نام دارد.
- ورق استیل ۳۰۹ هم یکی دیگر از ورقهای استیل سری ۳۰۰ است که در برابر حرارت مقاومت بالایی از خود نشان میدهد.
- ورق استیل ۳۱۶ به عنوان دومین ورق پرکاربرد در صنایع بعد از ورق ۳۰۴ میباشد که کمترین سطح آلودگی را نسبت به دیگر انواع سری ۳۰۰ به خود میگیرد؛ همچنین مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارند و میتوانند تا ۲۰۰۰ درجه دما را تحمل کنند. بیشترین کاربرد این ورق در صنعت دریایی، ساعت سازی و آستر دودکش است.
- ورق استیل ۳۱۷نیز آخرین نوع از سریهای ۳۰۰ میباشد که استحکام بالایی در برابر پوسیدگی، تنش و فشارهای کششی دارد.
3. سری ۴۰۰
- ورق استیل ۴۰۵ از سریهای ۴۰۰ ورق استیل به حساب میآید که مخصوص جوشکاری است.
- از ورق استیل ۴۰۸ برای زمانهایی که نیاز به مقاومت بالا در مقابل حرارت است، استفاده میشود.
- ورق استیل ۴۰۹ یکی از بهترینها در صنعت خودروسازی برای اگزوز ماشین است.
- ورق استیل ۴۱۰ برای مواقعی که نیاز به مقاومت بالایی در برابر سایش و خوردگی است، استفاده میشود.
- از ورق استیل ۴۱۶ به دلیل شکل پذیری برای ماشین کاری استفاده میکنند.
- ورق استیل ۴۲۰ بهترین ورق از سریهای ۴۰۰ برای تولید کارد و چنگال است.
- ورق استیل ۴۳۰ برای تزئین در ماشین استفاده میشود چراکه ویژگی شکل پذیری بسیار عالی دارد.
- ورق استیل ۴۴۰ نیز دارای خاصیت ضدزنگ است و بخاطر آن برای ساخت کارد و چنگال استفاده میشود.
- ورق استیل ۴۴۶ نیز بهترین گزینه برای مواردی است که نیاز به مقاومت بالایی در برابر حرارت میباشد.
5. سری ۶۰۰
- ورق استیل ۶۰۱ الی ۶۰۴ دارای درصد آلیاژ بسیار پایین مارتنزیتی هستند و به طورکلی ورقهای دستهبندی شده در سری ۶۰۰ با توجه به نوع آلیاژ آنها دستهبندی میشوند.
- ورق استیل ۶۱۰ الی ۶۱۳ از آلیاژ فولاد سخت کننده ثانویه مارتنزیتی ساخته شده است.
- ورق استیل ۶۱۴ الی ۶۱۹ با قابلیت فولاد کروم دار مارتنزیتی تولید میشوند.
- ورق استیل ۶۳۰ الی ۶۳۵ که از آلیاژ فولاد ضد زنگ نیمه جامد مارتنزیتی است.
- ورق استیل ۶۵۰ الی ۶۵۳ دارای آلیاژ آستینیتی در طی فرآیند نورد گرم هستند.
- در نهایت ورق استیل ۶۶۰ الی ۶۶۵ که از مقاومت بالایی در برابر شرایط آب و هوایی مختلف حرارت و غیره برخودار است، مورد استفاده اکثر صنایع میباشد.
ویژگیها و مشخصات فنی ورق استیل
در این بخش میخواهیم به ویژگیهای ورق استنلس استیل بپردازیم و بگوییم ابعاد و سایز این ورقها چه میباشد. همچنین در ادامه به نحوه تعیین وزن ورق استیل خواهیم پرداخت. از ویژگیهای مهم این نوع ورقها میتوان به داشتن ظاهری زیبا، سهولت در شکل دهی و تولید، بالا بودن مقاومت در برابر حرارت، داشتن خاصیت ضدزنگ بودن، برخورداری از مقاومت بالا در مقابل خوردگی، طول عمر بالا و مفید، داشتن قابلیت جوشکاری و همچنین قابل بازیافت بودن آن، اشاره کرد.
ابعادی که برای ساخت ورقهای استیل در نظر گرفته میشود، بسیار متنوع بوده به طوریکه افراد با توجه به کاربری مورد نیاز خود از آنها استفاده میکنند. اما رایجترین سایزهای موجود در بازار از این ورقها شامل ابعاد ۱*۲ و ۱.۲۵*۲.۵۰، ۱.۲۲*۲.۴۴ ، ۳*۱.۵، ۱.۵*۶ و ۲*۶ متر است. عرض این ورقها در سه سایز ۱۰۰، ۱۲۵ و ۱۵۰ سانتیمتری تولید میشود و دارای ضخامتهای متفاوتی است. البته این هم بدانید که ورقهای استیل فابریک تنها در اندازههای ۲۰۰*۱۰۰، ۲۵۰*۱۲۵ و ۱۲۲*۲۴۴ سانتیمتری تولید میشوند. فرمولی که برای محاسبه وزن ورقهای استیل درنظر گرفته شده عبارت است از:
چگالی ورق استیل* ضخامت*عرض* طول = وزن ورق استیل
ورق استیل چه کاربردهایی دارد؟
مهمترین کاربرد ورق استنلس استیل عبارت است از:
- استفاده در صنعت تولید و ساخت سیمان
- استفاده در تولید مواد شیمیایی
- استفاده در صنعت تولید شکر
- استفاده در تولید کاغذ
- استفاده در صنعت تولید روغن
- به کار بردن ورقهای استیل در ساخت وسایل خانگی
- مناسب جهت ساخت سقف ساختمان، پوشش بدنه، سقف و درب آسانسور
- به کار بردن در صنعت خودروسازی برای ساخت بدنه خودروها، هواپیما، کامیون و حتی ساخت قطعات بزرگ در صنعت کشتی سازی
- مناسب برای استفاده در ساخت پمپ، تانکر حمل مواد شیمیایی و تولید وسایل الکتریکی همچون ترانسفورماتور
- ساخت تجهیزات پزشکی و قابل استفاده در کارخانهها، آزمایشگاهها و مکانهای دارای موارد خورنده
مزایای استفاده از ورق استیل
بعد از معرفی و آشنا شدن با ورق استنلس استیل، نوبت آن است که به مزایای استفاده از ورق استیل بپردازیم. این مزایا به شرح زیر میباشد:
مقاومت در برابر اکسیداسیون:
- این خاصیت باعث میشود تا ورق استیل به راحتی دچار زنگ زدگی نشود.
- استفاده از ورقهای استیل در نمای آشپزخانهها به دلیل سازگار بودن با شرایط مرطوب
- تبدیل شدن به یکی از مهمترین ابزارها برای جراحی؛ زیرا ابزارهای جراحی برای استفاده نباید دچار زندگ زدگی باشند تا بتوان از آن برای بیمار استفاده کرد.
- بالا بودن نقطه ذوب این نوع ورق ها
- تحمل بالای فشار این ورقها و استفاده در ساخت ظروف ذخیره سازی حیاتی
عوامل موثر بر قیمت ورق استیل
قیمت ورق استنلس استیل نیز مانند دیگر محصولات فولادی تحت تاثیر عوامل مختلفی وجود دارد. از مهمترین موارد تاثیرگذار بر قیمت ورق استیل میتوان به مواردی چون درصد آلیاژ و مواد به کار رفته در ساخت ورق استیل (مانند مولیبدن، کروم و نیکل)، ضخامت، کیفیت سطحی ورق استیل (ورقهای استیل صیغلی نسبت به نوع مات آن گرانتر هستند) و گرید ورق استیل اشاره کرد. به عنوان مثال ورق استیل ۳۱۶ از استیل ۳۰۴ گرانتر است.
سخن پایانی
در این دانشنامه خواندیم این ورقها از چه عناصری تشکیل شدند و چه کاربردهایی دارند. البته این هم به عنوان کلام پایانی بدانید که ورقهای استیل در ایران تولید نمیشوند و جز محصولات واردتی به حساب میآیند. بیشترین کشورهایی که ورقهای استیل مربوط به آن در بازارهای فولاد وجود دارد شامل چین، تایوان، کره جنوبی و آفریقای جنوبی میباشد.
گروه صنعتی فولاد کاران
گروه صنعتی فولاد کاران از سال ۱۳۷۰فعالیت خود را در زمینهی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورقهای آلیاژی , ورقهای روغنی و سیاه و گالوانیزهی هفت الماس ,آغاز نموده است . تلاش مجموعه فولادکاران در این مدت در جهت رضایتمندی و تامین دقیق سفارشات معطوف بوده است.
ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://instagram.com/foladkaran.tehran?igshid=MWZjMTM2ODFkZg==
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk
آپارات: https://www.aparat.com/FuladKaran