رشته مواد و متالورژی یکی از مهم‌ترین رشته‌های مهندسی است که امروز توسعه و پیشرفت‌های چشمگیری را تجربه کرده است. این علم به بررسی خواص آلیاژها و فلزات گوناگون می‌پردازد. اما توجه داشته باشید که تنها رسالت این رشته بررسی خواص آلیاژها نیست؛ بلکه این علم می‌کوشد تا خواص جدید و نوین‌تری را در فلزات به وجود بیاورد. به‌عنوان‌مثال مهندسان مواد و متالورژی به دنبال تقویت و بالابردن خواصی همچون استحکام، مقاومت در برابر خوردگی، سختی و حفظ عملکرد (در دماهای بالا) در فلزات هستند. آنیل و تمپر کردن دو عملیات مهم دیگر در این زمنیه هستند که تفاوت میان آنیلینگ و تمپرینگ در این مقاله شرح داده خواهد شد.
انجام عملیات حرارتی یکی از متداول‌ترین و رایج‌ترین متدهایی است که به‌واسطه آن، می‌توان در ساختار فلز تغییرات مثبتی (بالابردن خواصی همچون استحکام، مقاومت در برابر خوردگی، سختی و…) ایجاد کرد. منظور از عملیات حرارتی عملیاتی است که در به‌واسطه آن خواص درونی فلز بدون این که خواص فیزیکی و مکانیکی دچار تغییر بزرگی شوند؛ بهبود می‌یابند.
اگر بخواهیم عملیات حرارتی را در مقیاس میکروسکوپی بررسی کنیم؛ باید به ساختار کریستالی آلیاژها توجه کنیم. همان‌طور که می‌دانید ساختار کریستالی فلزات به نحوه قرارگیری اتم‌های آن فلز بستگی دارد. از متداول‌ترین ساختار کریستالی می‌توان به دو نوعِ مکعبی مرکز دار (BCC) و مکعبی با وجوه مرکز دار (FCC) اشاره کرد. در واقع عملیات حرارتی تراز و تعادل ساختارهای کریستالی را برهم می‌زند و همین عمل باعث می‌شود تا برخی از خواص در فلز تقویت شوند.
به‌منظور اینکه عملیات حرارتی مدنظر ما با موفقیت طی شود؛ باید سه مرحله اساسی را انجام دهیم. این سه مرحله عبارت‌اند از:
اگرچه عملیات حرارتی متفاوتی و متنوعی وجود دارند؛ اما در ادامه دو نوع متداول آنها، یعنی آنیلینگ و تمپرینگ را از جهات مختلف بررسی می‌کنیم.
برای اینکه یک فلز را تحت آنیلینگ قرار دهند؛ ابتدا آن را تا دمایی بالاتر از دمای بحرانی (آن فلز) گرم می‌کنند. سپس فلز را مدتی در محیط گرم با دمای مشخص نگه می‌دارند. پس از این کار متناسب با خواص مدنظر، فلز را به‌صورت آهسته خنک می‌کنند. توجه داشته باشید که این فرایند خواص فیزیکی فلز را تا حدودی تغییر می‌دهد. در واقع فلز تا حدودی نرم می‌شود و به‌راحتی شکل موردنظر را به خود می‌گیرد (شکل‌پذیری فلز بهتر و آسان‌تر می‌شود). همچنین افزایش شکل‌پذیری و نرم‌شدن فلزی باعث می‌شود تا ماشین‌کاری آن بهتر انجام شود. از طرف دیگر آنیلینگ هدایت الکتریکی فلز را افزایش می‌دهد. در واقع آنیلینگ در مقیاس میکروسکوپی ساختار کریستالی فلز را به‌گونه‌ای تغییر می‌دهد تا خواص مدنظر بروز یابند.
بازپخت در سه مرحله بازیابی، تبلور مجدد و رشد دانه صورت می‌گیرد که در ادامه هر سه را به طور خلاصه و مختصر توضیح می‌دهیم.
“تِمپرینگ” نیز یکی دیگر از عملیات حرارتی متداول در صنعت است که بر روی انواع فلزها انجام می‌شود. در این فرایند فلز تا نزدیکی دمای بحرانی خود گرم می‌شود و برای مدت مشخصی در آن دما قرار می‌گیرد. سپس فلز به کمک هوا سرد می‌شود. توجه داشته باشید که میزان دمای محیط و همچنین سردکردن فلز برای رسیدن به یک دمای مشخص در هر آلیاژ متفاوت است.
فلزی که تحت تمپرینگ قرار می‌گیرد چقرمگی آن افزایش پیدا می‌کند و سختی آن با افت مواجه می‌شود. همان‌طور که می‌دانید اگر فلز یا فولاد سخت (ترد) باشد؛ به‌راحتی ترک می‌خورد و برای انجام عملیات ماشین‌کاری مناسب نمی‌باشد. در فرایند تمپرینگ در ساختار کریستالی فلز کربن وارد می‌کنند تا تنش‌های داخلی از بین برود و ریزساختارها شکل مطلوبی به خود بگیرند. این کار باعث می‌شود تا شکل‌پذیری، استحکام، ماشین‌کاری، جوش‌پذیری و مقاومت در برابر تنش و کرنش‌های وارده به فلز افزایش یابند.
همچنین توجه داشته باشید که تمپرینگ معمولاً بعد از کوئنچ کردن اتفاق می‌افتد. موادی که تحت عملیات سخت‌کاری قرار گرفتند یا تحت عملیات جوشکاری، جوش داده شده‌اند؛ باید تحت تمپرینگ قرار بگیرند. زیرا این کار باعث می‌شود تنش‌های موجود در فلز، از بین برود.
گروه صنعتی فولاد کاران از سال ۱۳۷۰فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است . تلاش مجموعه فولادکاران در این مدت در جهت رضایتمندی و تامین دقیق سفارشات معطوف بوده است.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://instagram.com/foladkaran.tehran?igshid=MWZjMTM2ODFkZg==
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk
آپارات: https://www.aparat.com/FuladKaran
تفاوت فولاد CK45 و MO40 در صنعت ساخت و تولید، انتخاب فولاد مناسب برای قطعات و تجهیزات مختلف از اهمیت
تسمه CK45 چیست؟ تسمه CK45 یکی از محصولات فولادی مهم و پرکاربرد است که به دلیل خواص مکانیکی برتر و
لوله مانیسمان رده 80 چیست؟ مانیسمان رده 80 یا لوله مانیسمان رده 80، یکی از انواع لولههای بدون درز (Seamless)
به شما قول می‌دهیم که ایمیل شما بصورت امانت پیش ما خواهد بود و آن را به هیچ شرکت تبلیغاتی نخواهیم داد.
لطفا برای دریافت آخرین مطالب ارزشمند فولادکاران، ایمیلتان را در کادر روبرو وارد کرده و دکمه ارسال را فشار دهید.
گروه صنعتی توسعه تجارت فولاد کاران از سال ۱۳۷۰ فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است. همچنین این شرکت خدماتی چون برشکاری فولاد های آلیاژی با دستگاه های تمام اتوماتیک با پرسنل مجرب با بالاترین دقت و در سریعترین زمان ممکن و همچنین تابگیری انواع مقاطع فولادی اعم از ورق و میلگرد و چهار پهلو و … با دستگاه پرس قابل انجام میباشد.
فولاد های آلیاژی
آهن الات ساختمانی