صنایع مختلف با توجه به نیاز خاص خود از آلیاژهایی استنلس استیل استفاده‌های بسیار متنوعی می‌کنند. برهمین اساس، کارخانه‌های تولید فولاد و استیل گریدهای مختلفی را تولید کرده و طبق نیاز بازار مصرف عرضه می‌کنند. یکی از طبقه‌بندی‌هایی که در برخی گریدهای استنلس استیل یا فولادهای ضدزنگ مورد توجه صنعتگران است نسخه‌های کم کربن و پُر کربن از برخی آلیاژهاست. در این میان می‌توان به دو آلیاژ بسیار پُرمصرف استیل یعنی گرید 304 و 316 اشاره کرد. که با دو زیرمجموعه استیل گرید L و H هرکدام برای کاربردی خاص تولید می‌شوند.
استانداردهایی که به طبقه‌بندی انواع فولاد می‌پردازند، گریدهای آستینی استنلس استیل را به نام‌های مختلفی معرفی کرده‌اند. همانطور که اشاره کردیم براساس نیاز صنعت، گریدهایی پُر مصرفی مانند 304 و 316 خود به زیرشاخه‌هایی مانند استیل گرید L و H تقسیم می‌شود. که هرکدام بنا به مشخصات فنی متفاوتی که دارند به این نام‌ها خوانده می‌شوند. ما در این مطلب شما را با دلایل این نام‌گذاری آشنا می‌کنیم.
پسوند L در گرید استیل به فولادهای ضدزنگی اشاره دارد که میزان کربن آن‌ها بسیار کم است. و بیشتر برای جوشکاری‌های مقاطع ضخیم یا متوسط و یا شرایط عملیاتی با دمای بالا مورداستفاده قرار می‌گیرند. میزان کربن پایین، ریسک خوردگی بین‌دانه‌ای که در دمای بین 450 تا 850 درجه سانتی‌گراد به دلیل ایجاد رسوب کاربید در مرز دانه‌ها رخ می‌دهد را در این آلیاژها بسیار پایین می‌آورد. این آلیاژ را باتوجه‌به کاربری موردنظر می‌توانید در اشکال مختلفی مانند لوله، صفحه یا میل‌گرد تامین کنید. آلیاژهای با گرید L و نوع معمولی آن‌ها از نظر مقاومت به خوردگی به غیر از مواردی که در بالا اشاره شد، یکسان می‌باشند.
پسوند H در گرید استیل نشان از میزان کربن بالاتر در آلیاژ است که باعث استحکام بیشتر در دمای بالای 500 درجه می‌شود. این آلیاژ را که اغلب به‌صورت لوله یا ورق تولید می‌شوند، مقاومت خرشی کوتاه‌مدت و بلندمدت بهتری دارند دارند. گریدهای 304H و 316H از این گروه آلیاژها هستند که بسیار رایج می‌باشند. همچنین آلیاژهای نسوز 309، 310، 321، 347 و 348 نیز نسخه پُرکربن دارند. این آلیاژها اگر در دمای بین 450 تا 850 درجه قرار بگیرند دچار حساسیت شده و خوردگی در برابر رطوبت می گردد. و چقرمگی و شکل‌پذیری آن در دمای محیط کاهش می‌یابد.
البته که تاحدودی متوجه شدیم که این گریدها میزان کربن کمتر یا بیشتر در آلیاژ چه خصوصیاتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد ولی در اینجا میخواهیم چند نمونه را بصورت مشخص باهم مقایسه کنیم. به‌عنوان‌مثال استیل کم کربن با گرید 304L و گرید 304 نرمال در همه عناصر آلیاژی با یکدیگر یکسان هستند و تنها میزان کربن آن‌ها با هم تفاوت دارد. با این حال، نه در گرید 304 و نه در گرید 304L تعریف نشده است که حداقل محتوای کربن را داشته باشند.
در مقابل استیل پر کربن با گرید 304H از نظر ترکیبات آلیاژی مشابه کرید معمولی و کم کربن خود است ولی میزان نیتروژن آن با گرید کم‌کربن متفاوت است. آلیاژهایی که کربن بیشتری دارند نیتروژن آن‌ها به 0.10 درصد که حد استاندارد است نمی‌رسد. در ضمن همه آلیاژهای آستنیتی پُر کربن باید دارای اندازه دانه نمره 7 طبق استاندارد ASTM باشند. برای سه گرید 316 ، 316L و 316H نیزداستان مانند گریدهای 304 که در میزان کربن با یکدیگر متفاوت بودند است. در جدول زیر مقدار کربن در هریک از آلیاژهایی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم آورده شده است.
| گرید | درصد کربن در آلیاژ |
| ۳۰۴ | حداکثر ۰.۰۸ |
| 304L | حداکثر ۰.۰۳ (برای لوله تا ۰.۰۴) |
| 304H | ۰.۰۴ تا ۰.۱۰ |
| ۳۱۶ | حداکثر ۰.۰۸ |
| 316L | حداکثر ۰.۰۳ (برای لوله تا ۰.۰۴) |
| 316H | ۰.۰۴ تا ۰.۱۰ |
استیل گرید L و H با یکدیگر تفاوت‌های دیگری نیز دارند که ناشی از تفاوت اندک در میزان کربن آن‌ها است. در جدول زیر به تفاوت خصوصیات مکانیکی این آلیاژها اشاره شده است.
| گرید | حداقل استحکام کششی (MPa) | حداقل استحکام تسلیم (MPa) | درصد ازدیاد طول (%) | حداکثر سختی برینل (HB) | حداکثر سختی راکول (HRB) |
| ۳۰۴ | ۵۱۵ | ۲۰۵ | ۴۰ | ۲۰۱ | ۹۲ |
| 304L | ۴۸۵ | ۱۷۰ | ۴۰ | ۲۰۱ | ۹۲ |
| 304H | ۵۱۵ | ۲۰۵ | ۴۰ | ۲۰۱ | ۹۲ |
| ۳۱۶ | ۵۱۵ | ۲۰۵ | ۴۰ | ۲۱۷ | ۹۵ |
| 316L | ۴۸۵ | ۱۷۰ | ۴۰ | ۲۱۷ | ۹۵ |
| 316H | ۵۱۵ | ۲۰۵ | ۴۰ | ۲۱۷ | ۹۵ |
استاندارد‌های مربوط به مخازن تحت فشار مثل AS1210 و لوله‌کشی با فشار بالا مثل AS4041 ، فشار کاری مجاز در دمای بالا را برای گرید های فولاد ضدزنگ مشخص می‌کنند. براین اساس گریدهای مختلف استیل مجاز به استفاده هستند؛ بااین‌حال گریدهای با کربن کمتر نسبت به سایر فولادها قابل‌استفاده در دما با فشار بالاتر هستند. از طرف دیگر باید بدانید که بر اساس بندهای درج شده در این استاندارد اگر فولادی دارای کربنی بیشتر از 0.04 درصد باشد، نباید در دمایی بالاتر 550 درجه استفاده شود. در نتیجه گریدهای با کربن بیشتر مانند گرید 304H و 316H مجاز به استفاده در دمای بالا نیستند.
البته شاید همیشه فولاد ضدزنگ آستنیتی با گریدی که مدنظر شما است در دسترس نباشد. سؤالی که به وجود می‌آید این است که آیا می‌توان استیل گریدL ، H و نرمال را به‌جای یکدیگر استفاده کرد؟ چه شرایطی را باید برای این جایگزینی در نظر گرفت؟ درصورتی‌که ناچار به استفاده جایگزین بودید باید باتوجه‌به شرایط زیر این کار را انجام دهید:
استفاده از آلیاژها در شرایط خاص و باتوجه‌به مشخصات فنی و شرایط استفاده از آن‌ها می‌تواند تضمین کند که محصول نهایی کاملاً مطابق الزاماتی است که در نظر دارید؛ در نتیجه لازم است تا حتماً تأییدیه آزمایشگاه و یا گواهی تولیدکننده استیل را داشته باشند. این مسئله در مورد استیل گرید L و H بیشتر به چشم می‌آید. اگر محصول موردنظر خود را از تامین‌کنندگان معتبر تهیه کنید مطمئن خواهید بود که همه شرایط و ضوابط در تولید و آزمایش آن‌ها رعایت شده است و شما پس از استفاده دچار هیچ‌گونه مشکلی نخواهید شد.
گروه صنعتی فولاد کاران از سال ۱۳۷۰فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است . تلاش مجموعه فولادکاران در این مدت در جهت رضایتمندی و تامین دقیق سفارشات معطوف بوده است.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
اینستاگرام : https://instagram.com/foladkaran.tehran?igshid=MWZjMTM2ODFkZg==
فیسبوک: https://www.facebook.com/jamal.fazli.948
لینکدین: https://www.linkedin.com/in/jamal-fazli-65890a1b6
پینترست: https://nl.pinterest.com/fuladk
آپارات: https://www.aparat.com/FuladKaran
تفاوت فولاد CK45 و MO40 در صنعت ساخت و تولید، انتخاب فولاد مناسب برای قطعات و تجهیزات مختلف از اهمیت
تسمه CK45 چیست؟ تسمه CK45 یکی از محصولات فولادی مهم و پرکاربرد است که به دلیل خواص مکانیکی برتر و
لوله مانیسمان رده 80 چیست؟ مانیسمان رده 80 یا لوله مانیسمان رده 80، یکی از انواع لوله‌های بدون درز (Seamless)
به شما قول میدهیم که ایمیل شما بصورت امانت پیش ما خواهد بود و آن را به هیچ شرکت تبلیغاتی نخواهیم داد.
لطفا برای دریافت آخرین مطالب ارزشمند فولادکاران، ایمیلتان را در کادر روبرو وارد کرده و دکمه ارسال را فشار دهید.
گروه صنعتی توسعه تجارت فولاد کاران از سال ۱۳۷۰ فعالیت خود را در زمینه‌ی تولید و تامین مقاطع مختلف فولادی و آهن, از قبیل میلگردهای فولادی و آلیاژی , میلگردهای ساختمانی, انواع مقاطع ترانسمیسیون , ورق‌های آلیاژی , ورق‌های روغنی و سیاه و گالوانیزه‌ی هفت الماس ,آغاز نموده است. همچنین این شرکت خدماتی چون برشکاری فولاد های آلیاژی با دستگاه های تمام اتوماتیک با پرسنل مجرب با بالاترین دقت و در سریعترین زمان ممکن و همچنین تابگیری انواع مقاطع فولادی اعم از ورق و میل‌گرد و چهار پهلو و … با دستگاه پرس قابل انجام میباشد.
فولاد های آلیاژی
آهن الات ساختمانی